Uraz kręgosłupa na stoku | | 2013.03.12 |
 | | Uraz kręgosłupa na stoku |
|
Urazy kręgosłupa w sportach zimowych, mimo że należą do jednych z rzadziej występujących, wymagają szczególnej uwagi, ponieważ mogą nieść za sobą poważne konsekwencje. Częstotliwość urazów kręgosłupa na stoku zwiększyła się od momentu rozpowszechnienia używania kasków narciarskich, które chronią głowę, ale zwiększają przeciążenia kręgosłupa szyjnego.
Możemy mieć do czynienia z niewielkimi urazami bez wczesnych następstw neurologicznych, jak również z ciężkimi urazami, mogącymi skutkować porażeniem czterokończynowym, niewydolnością oddechową i zgonem. Bagatelizowanie nawet tych najmniejszych dolegliwości może w przyszłości przyspieszyć narastanie zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa lub dyskopatii.
Zacznijmy od powtórki z anatomii. Kręgosłup zbudowany jest z kręgów, dysków międzykręgowych oraz więzadeł. Rdzeń kręgowy biegnie w kanale kręgowym znajdującym się do tyłu od trzonów kręgów. Kręgosłup dzielimy na odcinki: szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i guziczny. Im wyższy jest poziom uszkodzenia rdzenia kręgowego, tym poważniejsze są jego skutki. Paradoksalnie - im wyższy odcinek kręgosłupa, tym delikatniejsze są kręgi i mniejsza siła potrzebna jest do spowodowania uszkodzenia. W konsekwencji najbardziej podatnym na urazy jest odcinek szyjny kręgosłupa.
Do uszkodzenia kręgosłupa szyjnego na stoku najczęściej dochodzi poprzez nagłe maksymalne zgięcie i maksymalny wyprost (tzw. smagnięcie biczem). W praktyce uraz taki następuje najczęściej w przypadku najechania od tyłu przez innego narciarza upadku lub uderzenia w przeszkodę (np. drzewo). Nagłe zgięcie i wyprost głowy mogą spowodować nadwyrężenie i uszkodzenie wielu struktur stabilizujących kręgosłup takich jak więzadła, stawy międzykręgowe, mięśnie przykręgosłupowe, trzony kręgowe i krążki międzykręgowe.
Wśród dolegliwości występujących po takim urazie możemy wyróżnić bóle i zawroty głowy, sztywność i bóle karku promieniujące do potylicy lub okolicy międzyłopatkowej. Oprócz wyżej wymienionych mogą pojawić się rzadsze i mniej specyficzne objawy, takie jak nudności, wymioty, zaburzenia widzenia i słyszenia oraz przemijające zaburzenia świadomości. Z powodu emocji nierzadko towarzyszących urazowi, dolegliwości mogą pojawić się dopiero kilka godzin lub nawet dni po urazie. Niezwłocznego zgłoszenia się do lekarza wymaga wystąpienie takich dolegliwości jak drętwienie, parestezje oraz bóle korzeniowe kończyn górnych (tzw. rwa barkowa). Pojawiają się one podczas ucisku krążka międzykręgowego na korzeń nerwu rdzeniowego. Najcięższe uszkodzenia rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym objawiają się tetraplegią (porażenie czterokończynowe) z niewydolnością oddechową. Bez szybkiej i trafnej diagnozy mogą one doprowadzić nawet do zgonu.
 |
| Uraz kręgosłupa na stoku |
|
Uraz kręgosłupa szyjnego należy zabezpieczyć kołnierzem ortopedycznym i utrzymywać go do czasu wykluczenia złamań i niestabilności. W okresie tym wskazane jest przyjmowanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych i rozluźniających mięśnie. Pierwszym etapem diagnostyki jest wykonanie zdjęć rentgenowskich. Na zdjęciach wykonanych w projekcji przednio-tylnej, bocznej i na ząb obrotnika poszukuje się cech złamania lub niestabilności kręgosłupa. W razie wątpliwości warto wykonać badanie tomografii komputerowej, w celu dokładniejszej oceny struktur kostnych. Pojawienie się deficytów neurologicznych jest wskazaniem do wykonania badania rezonansem magnetycznym (NMR). Pozwala ono bardo dokładnie zobrazować takie struktury jak rdzeń kręgowy, dyski międzykręgowe, więzadła i mięśnie przykręgosłupowe.
Leczenie uzależnia się od stopnia uszkodzeń oraz nasilenia dolegliwości. W przypadku urazu objawiającego się tylko bólem karku zalecana jest fizjoterapia z ćwiczeniami funkcjonalnymi, mobilizacją kręgosłupa szyjnego oraz ćwiczeniami reedukacji mięśni. Stosowanie sztywnych kołnierzy ortopedycznych zmniejsza dolegliwości bólowe, ale wydłuża czas leczenia oraz zmniejsza siłę mięśni stabilizujących kręgosłup. W przypadku utrzymywania się bólów i deficytów neurologicznych i widocznych cech dyskopatii pourazowej w badaniu rezonansem magnetycznym, należy rozważyć leczenie operacyjne. W najcięższych urazach kręgosłupa szyjnego, w których stwierdza się niedowłady kończyn lub porażenie, konieczne jest leczenie w wyspecjalizowanych ośrodkach neuroortopedycznych.
Czy po przebytym urazie kręgosłupa szyjnego można wrócić do narciarstwa? W większości przypadków, poza skrajnie poważnymi uszkodzeniami, na szczęście tak. Należy pamiętać o stosowaniu ćwiczeń wzmacniających mięśnie przykręgosłupowe, w szczególności w okresie przed planowanym wyjazdem narciarskim. Aktywność fizyczna jest najlepszą metodą długofalowej profilaktyki nawrotów urazów kręgosłupa szyjnego.
Krzesimir Sieczych
Lekarz rezydent
Carolina Medical Center
| |
Tagi: #carolina medical center #urazy
| powrót
Aktualne wiadomości w twojej poczcie!
|
Booking.com
 |
